รมว.อว. เผยแนวทางการพัฒนาอุดมศึกษาของ อว. หากเดินทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ควบคู่ไปกับด้านเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ ประเทศไทยจะเป็นประเทศที่มีอนาคต ก้าวสู่ประเทศที่พัฒนาแล้ว

          วันที่ 20 พฤษภาคม 2565 ศ. (พิเศษ) ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (รมว.อว.) ร่วมงานเสวนาระดับชาติ “Better Thailand Open Dialogue ถามมา - ตอบไป เพื่อประเทศไทยที่ขึ้นกว่าเดิม” ครั้งแรกในประเทศไทย ภายใต้หัวข้อ "ลดความเหลื่อมล้ำ ยกระดับสวัสดิการ" จัดโดย 3 สมาคมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน โดย รมว.อว. จะกล่าวในประเด็น “การดำเนินการพัฒนาระดับอุดมศึกษาของ อว. ที่จะตอบโจทย์การพัฒนาประเทศในอนาคต รวมถึงแผนการวางรากฐานของประเทศในการวิจัย นวัตกรรมใหม่ๆ หรือไม่ที่จะช่วยให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว” ณ รอยัล พารากอน ฮอลล์ ห้างสรรพสินค้าสยาม พารากอน

         ศ. (พิเศษ) ดร.เอนก เผยว่า เราต้องเน้นที่ความเก่ง คนเก่ง ซึ่งสิ่งนี้เป็นเรื่องที่คิดและทำกันมานานแล้ว ต่อมาเห็นว่าจะต้อง ไปเน้นที่คนดี งานดีด้วย หากมีสิ่งใดที่อยากจะเติมให้คือต้องคิดเรื่องความสามารถด้วย อุดมศึกษาตอนนี้จะต้องเน้นทั้ง 3 เรื่อง เพราะทุกคนจะต้องตระหนักว่าคนเก่งรวมกับคนดีและทำให้เป็นคนที่มีสามารถ

         อุดมศึกษาในสมัยก่อนเป็นเรื่องสำคัญสร้างความรู้ในระดับสูงขึ้นมาและทำให้คนมีวิชาชีพ แต่สำหรับอุดมศึกษา ในยุคนี้เรากำลังจะเป็นประเทศที่พัฒนาแล้วกำลังจะออกจากกับดักรายได้ปานกลางซึ่งวิธีที่จะทำได้นั้นมีหลายแบบที่สำคัญที่สุดคือการอุดมศึกษาของเราต้องเยี่ยมเพราะจะเป็นการพัฒนา แบบที่ต้องใช้ความรู้ ทักษะ จินตนาการชั้นสูงจึงจะทำให้เกิดผลิตผลที่สูง และขณะนี้อุดมศึกษากำลังไปได้ดี มหาวิทยาลัยหลายแห่งขึ้นเป็นชั้นนำระดับโลก ทั้งด้านวิชาการ การสร้าง การพัฒนาและนวัตกรรมก็เก่ง นอกจากนั้นยังมีมหาวิทยาลัยเชิงพื้นที่ที่เน้นการพัฒนาพื้นที่ ชุมชน จังหวัด ซึ่งวัดจากความสำเร็จว่าพัฒนาพื้นที่ได้มากแค่ไหน ไม่ได้วัดจากงานวิชาการ เป็นสำคัญ หากมองถึงอุดมศึกษาในตอนนี้ ย่อมต้องมองถึงอุดมศึกษาที่สอดคล้องกับธุรกิจ สังคม ประชาชน เรียนรู้จากบุคคลอื่นให้มากเพิ่มขึ้นนอกเหนือจากในมหาวิทยาลัย และเราได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยในต่างประเทศพัฒนาเรียนรู้หลักสูตรหลาย ๆ ด้าน

         รมว.อว. กล่าวต่อว่า สำหรับเรื่องที่จะทำทั้งหลายจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีวิธีการทำหลักสูตรแบบอ่อนตัวที่สุดจึงออกแบบเป็น Sandbox Higher Education สิ่งใดที่จะทำเพื่อความเจริญก้าวหน้าของสังคมและทำให้ประเทศไทยขยับขึ้นสูงเป็นเวลาอันรวดเร็ว แต่ยังขัดกับอุปสรรคและข้อจำกัดที่มีอยู่เราสามารถยกเว้นให้ได้โดยทาง รมว.อว. ซึ่งเป็นประธานในการอนุมัติสามารถทำได้ ซึ่งจะต้องมีเหตุผลที่ดีและเป็นไปได้ พร้อมทั้งทำการทดลอง 4 - 5 ปี ถ้าเกิดผลดีจึงจะทำการยกเว้นให้เป็นไปตามกฎเกณฑ์ทั่วไป

         อย่างไรก็ตามทั้งหมดนี้จะต้องเป็นการแก้ปัญหาในระยะยาว ซึ่งเป็นงานของกระทรวง อว. อยู่แล้ว ที่จะทำอย่างไรให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว ก้าวออกสู่กับดักรายได้ปานกลาง แต่สิ่งที่ต้องช่วยและเพิ่มเติม คือ การสร้างโอกาส สร้างคน เปลี่ยนคนให้ทันกับโลก ตอนนี้กระทรวง อว. กำลังสร้างโอกาสทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างก้าวหน้าให้กับประเทศไทย ซึ่งตอนนี้คนไทยเราทำได้เยอะมาก อาทิ เครื่องฉายแสงซินโครตรอนที่จำเป็นสำหรับอุตสาหกรรมสูง เครื่องโทคาแมคที่ใช้สร้างปฏิกิริยาที่เกิดบนดวงอาทิตย์ สร้างพลังงานสะอาด ปลอดมลพิษ และยังมีการสร้างดาวเทียม สร้างยานอวกาศซึ่งจะทำให้เกิดเศรษฐกิจอวกาศที่สำคัญมาก ประเทศเราสามารถเป็นประเทศวิทยาศาสตร์ เป็นประเทศที่พัฒนาได้ รวมไปถึงการทำเศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ สุนทรีย อารยะและสันถวไมตรี และเป็นประเทศที่มีมรดกทางวัฒนธรรมเป็นอันดับ 6 ของโลก ถ้าเราทำทั้ง 2 อย่างควบคู่กันไปได้อย่างดี ประเทศไทยอยู่ในประเทศที่มีอนาคต